2. Jestem/nie jestem* podmiotem praw majątkowych niewymienionych w innych częściach oświadczenia: Poz. Zakres informacji Prawo majątkowe 1. Prawo majątkowe 2. Prawo majątkowe 3. 1 Rodzaj prawa majątkowego (ograniczone prawa tzeczowe, prawa autorskie, prawa do wynalazku, patentu, inne prawo - wymienić) ( ' X * 2 Dane podmiotu, wobec 3040-4.1111.46.2023 KONKURS NA STAŻ URZĘDNICZY. Na podstawie z art. 3 b ust. 1 i 2 ustawy z dnia 18 grudnia 1998 r. o pracownikach sądów i prokuratury (t.j. Dz. U. z 2018 r. poz. 577) oraz przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 stycznia 2008 r. w sprawie szczegółowego trybu i sposobu przeprowadzania konkursów na Kolejne oświadczenia majątkowe składa się do 30 kwietnia następnego roku , według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedniego. Ostatnie oświadczenie składa się: 1) na dwa miesiące przed upływem kadencji Rady Powiatu, 2) w dniu odwołania ze stanowiska, 3) w dniu odwołania z funkcji, 4) w dniu rozwiązania umowy o pracę. III. Gmina Miedźno - responsywna strona BIP przygotowana z uwzględnieniem wytycznych WCAG 2.1 - Oświadczenia majątkowe pracowników wydających decyzje Serwis Służby Cywilnej Сайт для громадян України Oświadczenia majątkowe za rok 2020 Powrót. Oświadczenia majątkowe za rok 2020. Oświadczenia majątkowe Prokuratorów Regionalnych: 6.0: 28.06.2023 10:53 Krzysztof Niemyjski Oświadczenia majątkowe Prokuratorów Regionalnych: 5.0: 23.06.2023 11:35 Krzysztof Niemyjski Oświadczenia majątkowe Prokuratorów Regionalnych: 4.0: 31.05.2023 10:59 Krzysztof Niemyjski Oświadczenia majątkowe Prokuratorów Regionalnych: 3.0 . Coroczne oświadczenia majątkowe składane są w dwóch terminach – do 30 kwietnia robią to samorządowcy, a do 31 marca zatrudnieni w tzw. administracji rządowej. Tekst dotyczy tej drugiej grupy, której pozostało na dopełnienie obowiązku niewiele czasu. Osoby, które do 31 marca zobowiązane są do składania oświadczeń majątkowych, wymienia ustawa o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (nazywana też ustawą antykorupcyjną) (patrz ramka). Ale taki obowiązek mają także osoby niewymienione w tej ustawie – członkowie korpusu służby cywilnej zatrudnieni w Krajowej Informacji Skarbowej i w izbie administracji skarbowej. Czytaj także: Informacje o majątkach urzędników tylko dla wybranych Komu wyjawić i kiedy Oświadczenie – co zasady – składa się kierownikowi jednostki (dyrektorowi generalnemu urzędu) przed objęciem stanowiska, a następnie co roku do 31 marca, według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedniego, a także w dniu opuszczenia stanowiska. Osoby piastujące w państwie najwyższe funkcje – prezydent, marszałkowie Sejmu i Senatu, prezes Rady Ministrów, prezes Najwyższej Izby Kontroli, prezes Naczelnego Sądu Administracyjnego, prezes Narodowego Banku Polskiego - składają oświadczenie, pierwszemu prezesowi Sądu Najwyższego. Ten z kolei składa swoje oświadczenie prezydentowi. Prezes banku państwowego (poza prezesem NBP) składa oświadczenie ministrowi finansów, a prezes jednoosobowej spółki Skarbu Państwa (albo spółek w których udział SP przekracza 50 proc. kapitału zakładowego lub 50 proc. liczby akcji – prezesowi Rady Ministrów. Jakie informacje Oświadczenie o stanie majątkowym dotyczy majątku odrębnego oraz objętego małżeńską wspólnością majątkową. Powinno ono zawierać w szczególności informacje o: - posiadanych zasobach pieniężnych, - nieruchomościach, - udziałach i akcjach w spółkach prawa handlowego, - o nabytym przez tę osobę albo jej małżonka od Skarbu Państwa, innej państwowej osoby prawnej, jednostek samorządu terytorialnego, ich związków lub związku metropolitalnego mieniu, które podlegało zbyciu w drodze przetargu. Oświadczenie powinno również zawierać dane dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej oraz pełnienia funkcji w spółkach lub spółdzielniach (nie dotyczy rad nadzorczych spółdzielni mieszkaniowych). Wzór formularza na którym się je składa zawiera rozporządzenie Prezydenta RP z 14 czerwca 2017 r. w sprawie określenia wzorów formularzy oświadczeń o prowadzeniu działalności gospodarczej i o stanie majątkowym. Rozporządzenie doprecyzowuje składniki majątku, jakie trzeba wyjawić. W przypadku mienia ruchomego – jeśli jego wartość przekracza 10 tys. zł (gdy jest to samochód lub inny pojazd, podaje się jego markę, model i rok produkcji). Rozporządzenie zobowiązuje również do wykazania zobowiązań pieniężnych – jeśli ich wartość przekracza 10 tys. zł (trzeba wymienić zaciągnięte pożyczki, kredyty oraz warunki na jakich zostały udzielone, a także ich wysokość). Kiedy jawne, a kiedy nie Informacje zawarte w oświadczeniu o stanie majątkowym stanowią tajemnicę prawnie chronioną i podlegają ochronie przewidzianej dla informacji niejawnych o klauzuli tajności „zastrzeżone", określonej w przepisach o ochronie informacji niejawnych, chyba że osoba, która złożyła oświadczenie, wyraziła pisemną zgodę na ich ujawnienie. Nie dotyczy to jednak oświadczeń złożonych przez prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego, pierwszego prezesa Sądu Najwyższego, prezesa Narodowego Banku Polskiego, wiceprezesów NBP oraz : - członków zarządu NBP - pracowników NBP zajmujących stanowiska dyrektora oddziału okręgowego, dyrektora departamentu (komórki równorzędnej) i ich zastępców oraz osób zajmujących stanowiska równorzędne pod względem płacowym ze stanowiskiem dyrektora departamentu i jego zastępcy. Oświadczenia wyżej wymienionych osób ją jawne, także co do imienia i nazwiska, z wyjątkiem danych adresowych, informacji o miejscu położenia nieruchomości, a także informacji umożliwiających identyfikację ruchomości osoby składającej oświadczenie. Oświadczenie przechowywane jest przez 6 lat. Sankcje służbowe i karne Za niezłożenie oświadczenia majątkowego lub podanie w nim nieprawdy grozi odpowiedzialność służbowa. A za podanie w nim nieprawdy – dodatkowo odpowiedzialność karna – do lat 5 pozbawienia wolności. W przypadku przewinienia mniejszej wagi sprawcy grozi: grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. W przypadku członków korpusu służby cywilnej – odpowiedzialnością służbową będzie jedna kar dyscyplinarnych wymienionych w art. 114 ustawy o służbie cywilnej. Krami dyscyplinarnymi stosowanymi wobec urzędników służby cywilnej są: - upomnienie; - nagana; - pozbawienie możliwości awansowania przez okres dwóch lat na wyższy stopień służbowy; - obniżenie wynagrodzenia zasadniczego, nie więcej niż o 25 proc. – przez okres nie dłuższy niż sześć miesięcy; - obniżenie stopnia służbowego służby cywilnej; - wydalenie ze służby cywilnej. W przypadku osób zajmujących wyższe stanowiska w służbie cywilnej, karami dyscyplinarnymi są: upomnienie, nagana, obniżenie wynagrodzenia zasadniczego, nie więcej niż o 25 proc. przez okres nie dłuższy niż sześć miesięcy oraz kara wydalenia z pracy w urzędzie. Kto składa oświadczenie Oświadczenie majątkowe w terminie do 31 marca zobowiązani są złożyć - pracownicy urzędów państwowych, w tym członkowie korpusu służby cywilnej, zajmujący stanowiska kierownicze: – dyrektora generalnego, dyrektora departamentu (jednostki równorzędnej) i jego zastępcy oraz naczelnika wydziału (jednostki równorzędnej) – w urzędach naczelnych i centralnych organów państwowych, – dyrektora generalnego urzędu wojewódzkiego, dyrektora wydziału (jednostki równorzędnej) i jego zastępcy oraz głównego księgowego, kierownika urzędu rejonowego i jego zastępcy oraz głównego księgowego – w urzędach terenowych organów rządowej administracji ogólnej, – kierownika urzędu i jego zastępcy - w urzędach terenowych organów rządowej administracji specjalnej; - pracownicy urzędów państwowych, w tym członkowie korpusu służby cywilnej, zajmujący stanowiska równorzędne pod względem płacowym ze stanowiskami wymienionymi wyżej; - inni niż wymienieni wyżej członkowie korpusu służby cywilnej zatrudnieni w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych; - dyrektor generalny Najwyższej Izby Kontroli oraz pracownik NIK nadzorujący lub wykonujący czynności kontrolne; - radcowie Prokuratorii Generalnej RP i referendarze zatrudnieni w Urzędzie Prokuratorii Generalnej RP - przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego i jego zastępcy - pracownicy regionalnych izb obrachunkowych zajmujący stanowiska: prezesa, członka kolegium, naczelnika wydziału oraz inspektora do spraw kontroli; - pracownicy samorządowych kolegiów odwoławczych zajmujący stanowiska: przewodniczącego, jego zastępcy oraz etatowego członka kolegium; - członkowie zarządu Narodowego Banku Polskiego oraz pracownicy NBP zajmujący stanowiska dyrektora oddziału okręgowego, dyrektora departamentu (komórki równorzędnej) i ich zastępcy oraz osoby zajmujące stanowiska równorzędne pod względem płacowym ze stanowiskiem dyrektora departamentu i jego zastępcy; - pracownicy banków państwowych zajmujących stanowiska: prezesa, wiceprezesa, członka zarządu oraz skarbnika; - pracownicy przedsiębiorstw państwowych zajmujących stanowiska: dyrektora przedsiębiorstwa, jego zastępcy oraz głównego księgowego; - osoby pełniące w jednoosobowych spółkach Skarbu Państwa oraz spółkach, w których udział SP przekracza 50 proc. kapitału zakładowego lub 50 proc. liczby akcji, funkcje: prezesa, wiceprezesa i członka zarządu; - pracownicy agencji państwowych zajmujących stanowiska: prezesa, wiceprezesa, dyrektora zespołu, dyrektora oddziału terenowego i jego zastępcy - lub stanowiska równorzędne; - inne osoby pełniące funkcje publiczne, jeżeli ustawa szczególna tak stanowi. podstawa prawna: Ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (tekst jedn. DzU z 2017 r. poz. 1393) podstawa prawna: Rozporządzenie Prezydenta RP z 14 czerwca 2017 r. w sprawie określenia wzorów formularzy oświadczeń o prowadzeniu działalności gospodarczej i o stanie majątkowym. (DzU z 2017 r., nr 1162) podstawa prawna: Ustawa z 16 listopada 2016 r. o Krajowej Administracji Skarbowej (DzU z 2018 r. poz. 508 ze zm.) podstawa prawna: Ustawa z 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (tekst jedn. DzU z 2018 r. poz. 1559 ze zm.) Obowiązek złożenia oświadczeń majątkowych spoczywa na wielu funkcjonariuszach publicznych. Są wśród nich wszyscy piastujący tzw. kierownicze stanowiska państwowe, sędziowie Trybunału Konstytucyjnego, a także niektóre osoby zatrudnione w urzędach państwowych, w tym członkowie korpusu służby cywilnej (>patrz ramka). Wszystkich zobowiązanych wymienia art. 10 ustawy o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (dalej: ustawa antykorupcyjna). Równorzędne pod względem płacowym Jak należy rozumieć użyty w ustawie zwrot „stanowiska równorzędne pod względem płacowym", wyjaśnił szef służby cywilnej w swoim stanowisku przedstawionym Rzecznikowi Praw Obywatelskich, który zarzucał mu zbytnią ogólnikowość, a co za tym idzie duże trudności interpretacyjne. Zdaniem szefa służby cywilnej sformułowanie to powinno być rozumiane w kontekście przepisów rozporządzenia płacowego prezesa RM z 9 grudnia 2009 r., czyli obecnie rozporządzenia prezesa RM z 29 stycznia 2016 r. w sprawie określenia stanowisk urzędniczych, wymaganych kwalifikacji zawodowych, stopni służbowych urzędników służby cywilnej, mnożników do ustalania wynagrodzenia oraz szczegółowych zasad ustalania i wypłacania innych świadczeń przysługujących członkom korpusu służby cywilnej (DzU z 2016 r., poz. 125). Rozstrzygnięcie, czy stanowisko jest „stanowiskiem równorzędnym pod względem płacowym", wynikać powinno z porównania przedziałów mnożników służących do ustalania wynagrodzenia na danym stanowisku, a nie z porównania konkretnego mnożnika osoby zajmującej dane stanowisko i wysokości wynagrodzenia wypłacanego tej osobie. I tymi zaleceniami powinni się kierować przełożeni rozstrzygający, czy dany członek korpusu służby cywilnej ma obowiązek takie oświadczenie złożyć czy nie. Informacja o dobytku oraz funkcjach Oświadczenie o stanie majątkowym dotyczy majątku odrębnego oraz objętego małżeńską wspólnością majątkową. W szczególności powinno ono zawierać informacje o posiadanych zasobach pieniężnych, nieruchomościach, udziałach i akcjach w spółkach prawa handlowego, a ponadto o nabytym przez tę osobę albo jej małżonka od Skarbu Państwa, innej państwowej osoby prawnej, jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków mieniu, które podlegało zbyciu w drodze przetargu, oraz dane dotyczące prowadzenia działalności gospodarczej oraz pełnienia funkcji w spółkach lub spółdzielniach, o których mowa w art. 4 ustawy antykorupcyjnej. Warto bowiem pamiętać, że członkowie korpusu służby cywilnej zobowiązani do składania oświadczeń majątkowych w okresie zajmowania stanowisk lub pełnienia funkcji, które je do tego zobowiązują, nie mogą: - być członkami zarządów, rad nadzorczych lub komisji rewizyjnych spółek prawa handlowego; - pracować lub wykonywać innych zajęć w spółkach prawa handlowego, które mogłyby wywołać podejrzenie o ich stronniczość lub interesowność; - być członkami zarządów, rad nadzorczych lub komisji rewizyjnych spółdzielni, z wyjątkiem rad nadzorczych spółdzielni mieszkaniowych; - być członkami zarządów fundacji prowadzących działalność gospodarczą; - posiadać w spółkach prawa handlowego więcej niż 10 proc. akcji lub udziały przedstawiające więcej niż 10 proc. kapitału zakładowego – w każdej z tych spółek; - prowadzić działalności gospodarczej na własny rachunek lub wspólnie z innymi osobami, a także zarządzać taką działalnością lub być przedstawicielem czy pełnomocnikiem w prowadzeniu takiej działalności; nie dotyczy to działalności wytwórczej w rolnictwie w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej, w formie i zakresie gospodarstwa rodzinnego. To, czy przestrzegają wspomnianych zakazów, jest również weryfikowane przy okazji analizy składanych przez nich oświadczeń majątkowych, których wzór stanowi załącznik nr 3 do rozporządzenia prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 4 lipca 2011 r. w sprawie określenia wzorów formularzy oświadczeń o prowadzeniu działalności gospodarczej i o stanie majątkowym (DzU nr 150, poz. 890). Stałe monitorowanie mienia Oświadczenie majątkowe członkowie korpusu służby cywilnej składają kierownikowi jednostki (dyrektorowi generalnemu urzędu) zawsze przed objęciem stanowiska, którego dotyczy ten obowiązek. Powstaje więc swoisty raport otwarcia. Raport zamknięcia (kolejne oświadczenie) członek korpusu składa w dniu opuszczenia stanowiska. Poza tym jest on zobowiązany do składania takich oświadczeń co roku, do dnia 31 marca, według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedniego. Analiza zawartych w tych oświadczeniach danych należy do obowiązków kierownika jednostki (dyrektor generalny urzędu), który może porównywać treści tych oświadczeń ze sobą. Jest on także zobowiązany pilnować, aby wszystkie osoby zobowiązane do złożenia oświadczenia swój obowiązek wykonały. Przy egzekwowaniu tego obowiązku korzystać może z przewidzianych w przepisach ustawy antykorupcyjnej sankcji, głównie dyscyplinarnych. Kary dla spóźnialskich i zapominalskich Zgodnie z art. 13 ustawy antykorupcyjnej członkowi korpusu służby cywilnej za niezłożenie oświadczenia majątkowego grozi odpowiedzialność służbowa (odpowiedzialność dyscyplinarna). Kary, jakie mogą być mu w takim przypadku wymierzone, zależą od jego statusu, a więc od tego czy jest pracownikiem, urzędnikiem tej służby czy też osobą zatrudnioną na wyższym stanowisku w służbie cywilnej (wymienia je art. 114 ustawy o sc). A także od stopnia naruszenia wspomnianego obowiązku. W związku z tym bowiem, że w służbie cywilnej obowiązują dwie zasady: adekwatność kary do przewinienia i jej stopniowalność, inaczej powinno być ocenione złożenie oświadczenia po terminie (spóźnienie), a inaczej świadome uchylanie się od tego obowiązku, za co można już nawet stracić pracę. Tego zdania jest też SN, który w uzasadnieniu wyroku z 7 października 2015 r. (II PK 259/14, Legalis nr 1348897) uznał, że nie może podlegać jakimkolwiek wątpliwościom ani kontrowersjom prawnym lub prawniczym, że umyślne (oczywiście zawinione), uporczywe (permanentne) deliktowe niewykonywanie („sabotowanie") obowiązku składania antykorupcyjnych oświadczeń majątkowych przez pracowników państwowej służby cywilnej zobowiązanych do składania oświadczeń o ich stanie majątkowym, wymaganych do zachowania całkowitej i zupełnej bezstronności, przejrzystości i transparentności w wykonywaniu istotnych funkcji publicznych, stanowi ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych, zagrożone rygorem adekwatnej odpowiedzialności pracowniczej za ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych (art. 9 ust. 1 ustawy o sc w związku z art. 52 § 1 pkt 1 kp), bez konieczności wszczynania procedury dyscyplinarnej. Ważne Za podanie w oświadczeniu majątkowym nieprawdy oprócz odpowiedzialności służbowej członkowi korpusu sc grozi kara pozbawienia wolności do lat pięciu. Albo w przypadku mniejszej wagi grzywna, kara ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku. podstawa prawna: art. 1, art. 2, art. 4, art. 10 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (tekst jedn. DzU z 2006 r. nr 216, poz. 1584 ze zm.) podstawa prawna: art. 9, art. 113–114 ustawy z 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej (tekst jedn. DzU z 2014 r. poz. 1111 ze zm.) Kto składa oświadczenia W służbie cywilnej oświadczenia majątkowe składają osoby zajmujące stanowiska: - kierownicze w urzędach naczelnych i centralnych organach państwowych, czyli stanowiska dyrektora generalnego, dyrektora departamentu (jednostki równorzędnej) i jego zastępcy oraz naczelnika wydziału (jednostki równorzędnej); - kierownicze w urzędach terenowych organów rządowej administracji ogólnej, czyli stanowiska dyrektora generalnego urzędu wojewódzkiego, dyrektora wydziału (jednostki równorzędnej) i jego zastępcy oraz głównego księgowego, kierownika urzędu rejonowego i jego zastępcy oraz głównego księgowego; - kierownika urzędu i jego zastępcy – w urzędach terenowych organów rządowej administracji specjalnej; - równorzędne pod względem płacowym ze stanowiskami wymienionymi wyżej. A także: - inni niż wymienieni wcześniej członkowie korpusu sc zatrudnieni w urzędzie obsługującym ministra właściwego do spraw finansów publicznych; - wszyscy urzędnicy sc zajmujący inne niż wymienione wcześniej stanowiska. Społeczna kontrola nad sprawującymi władzę skupia się na najniższych samorządowych szczeblach. Oświadczenia majątkowe nie tylko trzeba tam składać, lecz także je ujawniać. Na najwyższym szczeblu jest już inaczej - podaje "Dziennik Gazeta Prawna". Oświadczenie majątkowe szeregowego urzędnika, który wydaje decyzje na kwoty po kilkaset złotych musi być upublicznione w Biuletynie Informacji Publicznej. Podobnie jest z oświadczeniem radnego, burmistrza, wójta czy prezydenta inaczej jest natomiast z oświadczeniami osób na najwyższym szczeblu władzy. Zgodnie z przepisami nie są jawne oświadczenia prezydenta, premiera, ministrów (i sekretarzy, podsekretarzy stanu), dyrektorów departamentów czy sędziów i prokuratorów. Stanowią one tajemnicę prawnie chronioną. Oświadczenia majątkowe mają składać osoby pełniące funkcje publiczne co roku do dnia 30 kwietnia, według stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedniego. Z powodu epidemii koronawirusa wprowadzono zmianę dotyczącą oświadczeń za 2019 rok – można je składać do 31 maja 2020 roku. Błędy najczęściej dotyczą szacowania wartości nieruchomości, opisywania miejsc zatrudnienia czy źródeł dochodów - brakuje instrukcji i wyjaśnień w tym zakresie. Oświadczenie o stanie majątkowym składa się według wzoru określonego w rozporządzeniu Prezesa Rady Ministrów z dnia 26 lutego 2003 r. w sprawie określenia wzorów formularzy oświadczeń majątkowych radnego gminy, wójta, zastępcy wójta, sekretarza gminy, skarbnika gminy, kierownika jednostki organizacyjnej gminy, osoby zarządzającej i członka organu zarządzającego gminną osobą prawną oraz osoby wydającej decyzje administracyjne w imieniu wójta. Wzory oświadczeń majątkowych dostępne są w LEX, zobacz rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów w sprawie określenia wzorów formularzy oświadczeń majątkowych radnego gminy, wójta, zastępcy wójta, sekretarza gminy, skarbnika gminy, kierownika jednostki organizacyjnej gminy, osoby zarządzającej i członka organu zarządzającego gminną osobą prawną oraz osoby wydającej decyzje administracyjne w imieniu wójta Kto składa oświadczenia majątkowe w samorządzie? Do złożenia oświadczenia majątkowego obowiązany jest w gminie: radny, wójt, zastępca wójta, sekretarz, skarbnik, kierownik jednostki organizacyjnej, osoba zarządzająca i członek organu zarządzającego gminną osobą prawną. Prawo zobowiązuje też w powiecie: radnych i członków zarządu, sekretarzy, skarbników, kierowników jednostek organizacyjnych, osoby zarządzające i członków organu zarządzającego powiatową osobą prawną. Obowiązek taki mają w województwie: radni sejmików, członkowie zarządu, w tym marszałkowie i wicemarszałkowie, skarbnicy i sekretarze, kierownicy samorządowych jednostek organizacyjnych, osoby zarządzające osobami prawnymi, członkowie organów zarządzających osobami prawnymi. Czytaj w LEX: Podstawy prawne i zakres oświadczeń majątkowych wójtów, burmistrzów, prezydentów > Oświadczenia składają też osoby wydające decyzje w imieniu wójta, starosty i marszałka. Zgodnie z przepisami ustrojowych ustaw samorządowych oświadczenie majątkowe dotyczy majątku odrębnego oraz majątku objętego małżeńską wspólnością majątkową. Zobowiązany do złożenia oświadczenia majątkowego powinien określić w nim przynależność poszczególnych składników majątkowych, dochodów i zobowiązań do majątku odrębnego i majątku objętego małżeńską wspólnością majątkową. Kto komu składa oświadczenie majątkowe w samorządzie? Zgodnie z prawem oświadczenia przekazują: radny gminy - przewodniczącemu rady gminy, wójt, przewodniczący rady gminy - wojewodzie, radny powiatu - przewodniczącemu rady powiatu, starosta, przewodniczący rady powiatu - wojewodzie, radny województwa - przewodniczącemu sejmiku, marszałek województwa, przewodniczący sejmiku województwa – wojewodzie. Informacje zawarte w oświadczeniu majątkowym są jawne. Wyłączeniu podlegają jedynie informacje o adresie zamieszkania osoby składającej oświadczenie i o miejscu położenia nieruchomości. Oświadczenia składa się na specjalnych formularzach, powinno zawierać informacje o zasobach pieniężnych, nieruchomościach, udziałach i akcjach, dochodach, mieniu ruchomym o wartości powyżej 10 tys. zł oraz zobowiązaniach pieniężnych o powyżej 10 tys. zł. Czytaj też: Oświadczenia majątkowe niechlujne i nieczytelne, system wymaga zmian Niedotrzymanie terminów ustawowych W przypadku niedotrzymania terminów ustawowych ustawodawca przewidział wezwanie osoby zobowiązanej do złożenia oświadczenia majątkowego, do niezwłocznego dokonania tej czynności. W przypadku niezłożenia oświadczenia majątkowego, mimo upływu dodatkowego terminu, na dokonanie tej czynności, przewidzianej przepisami ustrojowych ustaw samorządowych, ustawodawca przewidział następujące sankcje: wygaśnięcie mandatu radnego i wójta utratę wynagrodzenia. Natomiast jeżeli skarbnik gminy nie złoży w terminie oświadczenia majątkowego, rada gminy zobowiązana jest go odwołać, najpóźniej po upływie 30 dni od dnia, w którym upłynął termin do złożenia oświadczenia, w drodze uchwały. Czytaj w LEX: Oświadczenia majątkowe pracowników samorządowych zatrudnionych na stanowisku urzędniczym > Wierzytelności pieniężne We wzorze brakuje rubryki, w której należy wpisać tego typu wierzytelności, jakie pracownik ma w stosunku do swoich dłużników (osób fizycznych i prawnych), np. wierzytelności pieniężne z tytułu umowy pożyczki. Ponieważ w części wstępnej wzoru oświadczenia wyraźnie wymaga się złożenia oświadczenia w zakresie wierzytelności pieniężnych, należy je opisać w załączniku do oświadczenia, ewentualnie wpisać na końcu oświadczenia przed podpisem. Zobacz więcej w LEX: Oświadczenia majątkowe pracowników samorządowych Najczęstsze błędy Jan Golba wskazuje w komentarzu do LEX Najczęściej popełniane błędy przy składaniu oświadczeń majątkowych wójtów, burmistrzów, prezydentów. Są to: złożenie dokumentacji niekompletnej (brak poszczególnych stron oświadczenia lub brak kopii zeznania podatkowego), pozostawienie niektórych rubryk niewypełnionych, brak podpisu na oświadczeniu majątkowym osoby zobowiązanej do jego sporządzenia, brak określenia przynależności dochodów i poszczególnych składników majątku do majątku odrębnego i majątku objętego małżeńską wspólnością majątkową, brak określenia tytułu prawnego do posiadanej nieruchomości, wykazania jej powierzchni oraz wartości, brak wykazania osiągniętego przychodu i dochodu z gospodarstwa rolnego, brak wykazania lub niezgodność kwot dochodów ujętych w oświadczeniu majątkowym w porównaniu z załączonym zeznaniem podatkowym PIT, wykazanie ogólnego osiągniętego dochodu bez podziału i wskazania kwot uzyskiwanych z poszczególnych tytułów, brak wykazania dochodów (np. diety) z tytułu pełnienia obowiązków społecznych i obywatelskich, brak określenia warunków, na jakich zaciągnięto zobowiązania, mylenie przez składającego oświadczenie kwoty przychodu i dochodu, niezgodność danych w oświadczeniu oraz właściwym PIT. Według ekspertów jeśli są wątpliwości, dobrze byłoby przed złożeniem skonsultować z osobą, której składa się oświadczenie majątkowe. Ta osoba ma zazwyczaj doświadczenie, bo dokonuje przeglądu innych oświadczeń, które do niej trafiają oraz skalę porównawczą i może coś podpowiedzieć czy doradzić. Pierwsze oświadczenia majątkowe samorządowców składane są w terminie 30 dni od dnia ślubowania, wyboru, powołania lub zatrudnienia. Kolejne składać należy co roku do kwietnia, według stanu na 31 grudnia roku poprzedniego. Sprawdź w LEX: Czy osoba, która opublikowała na stronie BIP urzędu gminy oświadczenie majątkowe radnego wraz z uzupełnioną częścią B (niejawne) podlega odpowiedzialności za naruszenie ustawy o ochronie danych osobowych, czy podlega odpowiedzialności wynikającej z ustawy o ochronie informacji niejawnych? > Nowa ustawa ma zawierać uregulowania prawne dotyczące sporządzania oświadczeń majątkowych przez wszystkie zobowiązane do tego osoby – ponieważ w obecnym stanie prawnym system składania oświadczeń majątkowych obejmuje jedynie niektóre osoby pełniące funkcje publiczne. Nie pozostaje również bez znaczenia próba ujednolicenia sposobu sporządzania oświadczeń, ich składania, a także procedura przeprowadzania ich kontroli. Planowany termin wejścia w życie nowych przepisów to r. Obecnie obowiązujące zasady składania oświadczeń majątkowych Jak zostało wspomniane, w obecnym stanie prawnym, regulacje prawne, nakładające na poszczególne osoby obowiązek sporządzania oświadczeń majątkowych, zostały zamieszczone w różnych aktach prawnych, do tego często zostały skonstruowane w sposób niejednolity. Powoduje to sytuacje, gdy osoby sprawujące funkcje publiczne, są zobowiązane do składania oświadczeń różniących się zakresem przedmiotowym, sposobem i trybem ich składania. Różne są także metody weryfikowania informacji zawartych w oświadczeniach, a także inny jest zakres odpowiedzialności w przypadku niedopełnienia obowiązku, bądź w przypadku złożenia oświadczenia zawierającego nieprawdę. Do przykładowych aktów prawnych, przewidujących konieczność składania oświadczeń majątkowych przez osoby pełniące funkcje publiczne, należą obecnie: 1) ustawa z r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne ( z 2006 r. Nr 216, poz. 1584), 2) ustawa z r. o wykonywaniu mandatu posła i senatora ( z 2011 r. Nr 7, poz. 29 ze zm.), 3) ustawa z r. Prawo o ustroju sądów powszechnych ( z 2013 r. poz. 427 ze zm.), 4) ustawa z r. o samorządzie gminnym ( z 2013 r. poz 594 ze zm.), 5) ustawa z r. o samorządzie powiatowym ( z 2013 r. poz 595 ze zm.), 6) ustawa z r. o samorządzie województwa ( z 2013 r. poz 596 ze zm.). Ze względu na konieczność wprowadzenia skutecznego systemu prewencji korupcyjnej, dającego możliwość społecznej kontroli dochodów i majątku osób pełniących funkcje publiczne, konieczne stało się, zdaniem twórców projektu ustawy, stworzenie jednolitego systemu składania oświadczeń majątkowych. Określenie podmiotów zobowiązanych do składania oświadczeńOprócz chęci przeniesienia powyższych regulacji do jednego aktu prawnego oraz dokonania ich ujednolicenia, w projekcie ustawy proponuje się dokonanie jednoznacznego wskazania osób zobowiązanych do składania oświadczeń. Jako wyznacznik wprowadzenia obowiązku proponuje się zajmowanie przez daną osobę stanowiska w sferze publicznej o istotnej randze, bądź związanych z posiadaniem przez takie osoby rzeczywistego poziomu kompetencji decyzyjnych lub zakresu uczestnictwa w wykonywaniu funkcji publicznych. Obecnie bowiem istnieją stanowiska, których piastowanie wiąże się z koniecznością złożenia oświadczenia, pomimo nieznacznego wpływu tych osób na realizację zadań publicznych. Są też sytuacje odwrotne - osoby, które zajmują wysokie stanowiska, bądź pełnią ważne funkcje w sferze publicznej, nie są zobowiązane do składania oświadczenia majątkowego (np. Prezes KRUS). W związku z tym w art. 2 projektu znalazł się wyczerpujący katalog osób zobowiązanych do składania oświadczeń majątkowych. Wśród nich należy wymienić: 1) wojewodów oraz wicewojewodów, 2) członków korpusu służby cywilnej, pracowników urzędów państwowych: a) zajmujących stanowiska dyrektora generalnego, głównego księgowego, pełnomocnika ds. ochrony informacji niejawnych oraz ich zastępców, audytora wewnętrznego, radcy prawnego, b) kierujących komórkami organizacyjnymi i innymi wewnętrznymi jednostkami podziału urzędu lub jednostki organizacyjnej oraz ich zastępców, c) urzędników służby cywilnej, d) których średni miesięczny przychód uzyskiwany w urzędzie lub jednostce organizacyjnej w roku kalendarzowym, za który składane jest oświadczenie, jest równy albo wyższy od przeciętnego wynagrodzenia w IV kwartale roku poprzedzającego rok, za który składane jest oświadczenie, e) zatrudnionych w urzędzie obsługującym ministra właściwego ds. finansów publicznych, f) inspektorów kontroli skarbowej i pracowników urzędów kontroli skarbowej, g) pracowników urzędów skarbowych i izb skarbowych, h) pracowników jednostek organizacyjnych Służby Celnej, i) upoważnionych do wydawania decyzji administracyjnych w imieniu organu; 3) państwowych inspektorów sanitarnych i ich zastępców; 4) prezesów i pozostałych członków kolegiów regionalnych izb obrachunkowych oraz osób zajmujących stanowisko inspektora ds. kontroli w regionalnych izbach obrachunkowych; 5) radnych rad gmin, wójtów (burmistrzów, prezydentów miast), zastępców wójtów (burmistrzów, prezydentów miast), skarbników gmin, sekretarzy gmin, kierowników jednostek organizacyjnych gmin, 6) radnych rad powiatów, członków zarządów powiatów, skarbników powiatów, sekretarzy powiatów, kierowników jednostek organizacyjnych powiatów; 7) radnych sejmików województw, członków zarządów województw, skarbników województw, sekretarzy województw, kierowników wojewódzkich samorządowych jednostek organizacyjnych; 8) pracowników samorządowych oraz pracowników jednostek organizacyjnych, do których stosuje się przepisy ustawy o pracownikach samorządowych - w określonych w ustawie przypadkach; 9) osób zarządzających oraz członków organów zarządzających, a także organów nadzoru lub kontroli państwowych oraz samorządowych osób prawnych i osób kierujących ich oddziałami; 10) prezesów, wiceprezesów, członków zarządów oraz członków organów nadzoru lub kontroli spółek, wyznaczonych przez Skarb Państwa lub jednostkę samorządu terytorialnego; 11) członków organów oraz głównych księgowych osób prawnych utworzonych przez państwowe lub samorządowe osoby prawne; 12) osób kierujących jednostkami budżetowymi, samorządowymi zakładami budżetowymi, agencjami wykonawczymi, instytucjami gospodarki budżetowej, państwowymi funduszami celowymi, samodzielnymi publicznymi zakładami opieki zdrowotnej, państwowymi i samorządowymi instytucjami kultury. Nowością byłoby także wprowadzenie zasady, zgodnie z która osoby, zobowiązane do złożenia więcej niż jednego oświadczenia majątkowego (z tytułu zajmowania kilku stanowisk, zobowiązujących do złożenia takiego oświadczenia), musiałyby złożyć wyłącznie jedno oświadczenie, chyba że, zgodnie z projektowanym art. 5 ustawy, byłyby zobowiązane do złożenia oświadczenia różnym podmiotom (proponowany art. 3 projektu). Zakres przedmiotowy oświadczeń majątkowychW projektowanym art. 4 ustawy wskazano zakres przedmiotowy oświadczeń majątkowych. Obecnie przepisy w różny sposób określają zakres informacji, których podanie jest wymagane w oświadczeniu. Przewidziany w projekcie ustawy nowy, wspólny dla wszystkich osób sporządzających oświadczenia majątkowe katalog informacji, które miałyby się w nim znaleźć, ma być w jak największym stopniu precyzyjny. Ma również mieć charakter zamknięty, tak aby nie zdarzały się przypadki podawania większej ilości informacji, niż jest to konieczne. Zgodnie z projektowanym art. 4 ust. 1 oświadczenie dotyczyłoby majątku osobistego oraz objętego małżeńską wspólnością majątkową, a także innych składników majątkowych będących przedmiotem posiadania. Oświadczenie będzie zawierało imię i nazwisko składającego wraz z numerem PESEL oraz adresem zamieszkania, wskazanie stanowiska, funkcji lub zawodu, z którym wiąże się obowiązek złożenia oświadczenia oraz informacje o: 1) nieruchomościach będących przedmiotem własności, współwłasności, użytkowania wieczystego lub współużytkowania wieczystego składającego oświadczenie; 2) nieruchomościach oraz niebędących odrębnymi nieruchomościami budynkach i lokalach znajdujących się w posiadaniu składającego oświadczenie z innych niż wymienione w pkt 1 tytułów prawnych albo posiadanych bez tytułu prawnego; 3) posiadanych zasobach pieniężnych, których łączna wartość w walucie polskiej lub obcej przekracza 20 000 zł; 4) posiadanych udziałach i akcjach w spółkach handlowych; 5) posiadanych instrumentach finansowych w rozumieniu ustawy z r. o obrocie instrumentami finansowymi ( z 2014 r. poz. 94 ze zm.) innych niż wskazane w pkt 4; 6) prowadzonej działalności gospodarczej, zarządzaniu taką działalnością oraz byciu pełnomocnikiem lub przedstawicielem w prowadzeniu takiej działalności; 7) uczestnictwie w spółkach cywilnych lub osobowych spółkach handlowych; 8) członkostwie w organach spółek handlowych i innych osób prawnych; 9) każdym zatrudnieniu oraz o umowach, na których podstawie składający oświadczenie był zobowiązany do spełnienia świadczenia za wynagrodzeniem; 10) innej niż wymieniona w pkt 6-9 działalności zarobkowej; 11) dochodzie uzyskanym w roku, za który składane jest oświadczenie oraz każdym innym przysporzeniu majątkowym o wartości powyżej 500 zł uzyskanym w tym roku; 12) mieniu nabytym, również przez małżonka, od Skarbu Państwa, innej państwowej osoby prawnej, jednostek samorządu terytorialnego, ich związków lub samorządowej osoby prawnej; 13) posiadanych składnikach mienia ruchomego o wartości jednostkowej powyżej 20 000 zł; 14) zobowiązaniach pieniężnych o wartości powyżej 20 000 zł, w tym wierzytelnościach, a także zawartych umowach poręczenia, w których składający oświadczenie zobowiązał się wykonać zobowiązanie, jeżeli jego wysokość przekracza 20 000 zł; 15) wykonanych darowiznach, których łączna wartość w roku, za który jest składane oświadczenie przekracza 20 000 zł; 16) innych prawach majątkowych, których wartość przekracza 20 000 zł. Powyższe informacje miałyby w szczególności obejmować: 1) dane identyfikujące składnik majątkowy lub prawo majątkowe; 2) wartość składnika majątkowego, zobowiązania lub prawa; 3) wysokość dochodu; 4) przedmiot i formę prowadzonej działalności; 5) treść zobowiązania lub prawa; 6) dane stron stosunku prawnego. Osoba składająca oświadczenie będzie również zobowiązana do określenia, czy powinna złożyć oświadczenie majątkowe w związku z zajmowaniem innego stanowiska, pełnieniem innej funkcji lub wykonywaniem innego zawodu. Należy również zaznaczyć, że wzór formularza oświadczenia zostanie, po wejściu w życie ustawy, określony w rozporządzeniu - wraz z pouczeniem o sposobie jego wypełniania, a także treścią klauzuli zastępującej pouczenie o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań, w przypadku złożenia oświadczenia niezgodnego z prawdą. Dzięki powyższemu ujednoliceniu informacji podawanych w oświadczeniach możliwe będzie łatwiejsze zweryfikowanie przez odpowiednie służby rzetelności oświadczeń, a także porównanie stanu majątkowego określonej osoby w różnych okresach czasu. Tryb składania oświadczeń majątkowychW proponowanym art. 5 projektu wskazane zostały organy lub osoby, którym poszczególne osoby będą składać oświadczenie majątkowe. Przykładowo wójtowie (burmistrzowie, prezydenci miast) oraz ich zastępcy, członkowie zarządów powiatów i członkowie zarządów województw będą składać oświadczenie wojewodzie, natomiast skarbnicy gmin, sekretarze gmin oraz kierownicy jednostek organizacyjnych gmin będą składać oświadczenie właściwemu wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi miasta). Zgodnie z projektowanym art. 6 oświadczenia majątkowe miałyby być składane za pomocą środków komunikacji elektronicznej w formie dokumentu elektronicznego opatrzonego bezpiecznym podpisem elektronicznym weryfikowanym przy pomocy kwalifikowanego certyfikatu albo podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP. Zgodnie z przepisami przejściowymi przez trzy lata od wejścia w życie projektowanej ustawy możliwe będzie równoległe składanie oświadczeń w formie pisemnej. Jeżeli chodzi o terminy składania oświadczeń majątkowych, projekt przewiduje w art. 7 wprowadzenie jako ogólnie obowiązującej zasady, zgodnie z którą oświadczenie byłoby składane: 1) w terminie 7 dni od objęcia stanowiska, funkcji albo zaistnienia innego zdarzenia powodującego objęcie obowiązkiem złożenia oświadczenia majątkowego, wg stanu na dzień objęcia stanowiska, 2) co roku do dnia 30 kwietnia, wg stanu na dzień 31 grudnia roku poprzedzającego, 3) w terminie 7 dni od dnia zakończenia zajmowania stanowiska, pełnienia funkcji albo zaistnienia innego zdarzenia powodującego ustanie obowiązku składania oświadczenia majątkowego, wg stanu na dzień opuszczenia stanowiska. W przypadku, gdyby złożenie oświadczenia w powyższych terminach nie byłoby możliwe ze względu na chorobę lub inną niedającą się usunąć przeszkodę, oświadczenie powinno być złożone w terminie siedmiu dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminowi wraz z wyjaśnieniem wskazującym przyczynę opóźnienia. Oświadczenia majątkowe byłyby, zgodnie z projektem ustawy, co do zasady jawne. Zgodnie z projektowanym art. 10 ust. 1 byłyby one zamieszczane w BIP na stronie urzędu lub jednostki organizacyjnej zapewniającej obsługę organu lub osoby uprawnionych do odebrania oświadczenia majątkowego. Opublikowaniu w powyższy sposób nie podlegałyby informacje o numerze PESEL, adresie zamieszkania składającego oświadczenie oraz o miejscu położenia nieruchomości objętych oświadczeniem. Kontrola składanych oświadczeń majątkowychProjekt ustawy przewiduje też wprowadzenie przepisów regulujących zasady przeprowadzania kontroli oświadczeń majątkowych (art. 11–14 projektu). W przypadku, gdy osoba obowiązana nie dokonałaby złożenia oświadczenia, organ lub osoba uprawnione do odebrania oświadczania miałyby wezwać tą osobę, w terminie 14 dni, by złożyła oświadczenie w ciągu 3 dni od daty otrzymania wezwania. Jest to istotne, ponieważ w przypadku niezłożenia oświadczenia w dodatkowym terminie organ lub osoba uprawniona do odebrania oświadczenia ma obowiązek powiadomić o tym fakcie Szefa CBA. Organy lub osoby uprawnione do odebrania oświadczenia będą dokonywać analizy zawartych w nim informacji: 1) do końca roku kalendarzowego, w którym złożono oświadczenie - w przypadku oświadczeń składanych do 30 kwietnia, 2) w terminie trzech miesięcy od dnia złożenia oświadczenia - w przypadku oświadczeń składanych w związku z objęciem stanowiska, funkcji albo zaistnienia innego zdarzenia powodującego objęcie obowiązkiem złożenia oświadczenia majątkowego, a także zakończeniem zajmowania stanowiska, pełnienia funkcji albo zaistnieniem innego zdarzenia powodującego ustanie obowiązku składania oświadczenia majątkowego. Organ lub osoba dokonująca analizy zostałaby wyposażona w stosowne uprawnienia, dzięki którym miałaby prawo do: 1) porównania treści oświadczenia z: a) treścią uprzednio złożonych oświadczeń, b) treścią innych dostępnych im na podstawie odrębnych przepisów dokumentów zawierających informacje o stanie majątkowym, dochodach i zobowiązaniach, c) danymi zawartymi w publicznych rejestrach wskazującymi na stan majątkowy, dochody i zobowiązania – osoby, która złożyła oświadczenie; 2) żądania od osoby, która złożyła oświadczenie, złożenia wyjaśnień oraz przedłożenia złożonych przez nią zeznań podatkowych oraz innych dokumentów koniecznych do oceny rzetelności oraz prawdziwości oświadczenia. Jeżeli po przeprowadzeni analizy oświadczenia majątkowego organ lub osoba uprawniona do jego odebrania poweźmie wątpliwości co do jego rzetelności, prawdziwości, źródeł dochodu lub pochodzenia majątku, będzie zobowiązana do niezwłocznego przekazania oświadczenia wraz z inną niezbędną dokumentacją właściwemu miejscowo dyrektorowi urzędu kontroli skarbowej oraz Centralnemu Biuru Antykorupcyjnemu. Ponadto organ lub osoba uprawniona do odebrania oświadczeń majątkowych, po dokonaniu ich analizy, będzie dodatkowo zobowiązana do przekazania właściwemu miejscowo dyrektorowi urzędu kontroli skarbowej oraz CBA, spośród złożonych w danym roku oświadczeń, pięć procent wybranych losowo oświadczeń wraz z inną niezbędną dokumentacją (przy czym liczbę oświadczeń trzeba będzie zaokrąglić w górę). Losowo wybrane oświadczenia trzeba będzie przekazać w terminie do 31 marca roku następującego po roku, w którym je złożono. Dokonywanie korekty oświadczeń majątkowychProjekt ustawy przewiduje także zapisy regulujące zasady dokonywania korekty oświadczeń majątkowych (art. 15–16). Zgodnie z projektem, osoba, która złożyła oświadczenie majątkowe, mogłaby dokonać jego korekty, przez złożenie nowego oświadczenia majątkowego, zawierającego wyjaśnienie przyczyn dokonania korekty. Do skorygowanego oświadczenia odpowiednio stosowane byłyby przepisy dotyczące kontroli oświadczeń majątkowych. Powyższe oznacza, że korekta będzie mogła zostać złożona w każdym czasie, także po rozpoczęciu procedury kontroli oświadczenia, czy po wszczęciu postępowania karnego w sprawie złożenia oświadczenia niezgodnego z prawdą. Korekta nie będzie również powodowała uchylenia odpowiedzialności za wcześniejsze złożenie oświadczenia niezgodnego z prawdą. W BIP będą podlegały opublikowaniu zarówno oświadczenie korygowanej, jak i korygujące – ponieważ będą one stanowiły co do zasady dwa odrębne oświadczenia. Odpowiedzialność za naruszenie przepisów o składaniu oświadczeńW projektowanym rozdziale 6 ustawy znalazły się przepisy określające odpowiedzialność za naruszenie przepisów dotyczących składania oświadczeń majątkowych. Zgodnie z nimi, niezłożenie oświadczenia majątkowego przez osobę obowiązaną w obowiązującym terminie, albo złożenie oświadczenia nieprawdziwego lub nierzetelnego, stanowiłoby podstawę odpowiedzialności dyscyplinarnej, służbowej lub porządkowej (projektowany art. 17). Dodatkowo, osoba zobowiązana do złożenia oświadczenia majątkowego, w przypadku jego niezłożenia w dodatkowym terminie, podlegałaby karze pieniężnej w wysokości 1000 zł. Następnie, osoba ukarana, byłaby zobowiązana do złożenia oświadczenia majątkowego w terminie 7 dni od dnia doręczenia ostatecznej decyzji o ukaraniu. Jeżeli i w tym terminie oświadczenie nie byłoby złożone, na osobę zobowiązaną będzie nakładana dodatkowa kara 2000 zł. Wobec osoby nieskładającej oświadczenia będą także podejmowane czynności kontrolne przez UKS, a także CBA. Oprócz powyższego, w grę wchodziłaby także odpowiedzialność karna za składanie nieprawdziwych oświadczeń – na podstawie art. 233 KK.

oświadczenia majątkowe pracowników służby cywilnej